KAZAK YAZAR AZİLHAN NURŞAYIHOV VE UZAKTAKİ SEMTTE ADLI ESERİ
147 194
Anahtar Kelimeler:
Kazak Edebiyatı, Sovyet Devri, Savaş, Deneme, GerçekçilikÖzet
20. yüzyıl Kazak-Sovyet edebiyatının önemli yazarlarından biri Azilhan Nurşayıhov’dur. Kıtlık dönemi (1932–1933), II. Dünya Savaşı gibi büyük olaylara şahit olan yazar, bu olayların Kazak topraklarındaki yansımalarını eserlerinde edebî dille anlatır. Nurşayıhov, II. Dünya Savaşına başından sonuna kadar katılmıştır. Onun cephede aldığı notlardan faydalanarak yazdığı birçok eser vardır. Azilhan Nurşayıhov’un eserleri, günlük hayattan herhangi bir temayı alıp ona sanatsal bir güç kazandırmayı başarmış ve o zamanın gerçek durumunu öğretici bir şekilde göstermiştir. Zaman ve nesil değiştikçe eserleri değerini yitirmememiştir. Edebî dilin oluşmasına önemli katkıda bulunan yazar eserlerinde atasözler ve deyimlere yer vermiştir. Bu çalışmayla, Kazakistan’da meşhur ‘Mahabbat Qyzyq mol jyldar’ (Aşk Dolu Yıllar) ve ‘Aqıqat pen Ańyz’ (Gerçek ve Efsane) romanlarının yazarı Azilhan Nurşayıhov’u ve onun paha biçilmez eserlerinin Türkiye’de herkes tarafından daha da iyi bilinmesi için katkıda bulunmak istenmiştir.
Bu çalışmada, Azilhan’ın hayatı özetlendikten sonra, edebî yönü, sanat yaşamı ve eserlerinin içeriği üzerinde durulmuştur. Bunun yanı sıra yazarın romanları, denemeleri, çevirileri, yaptığı görevler ve aldığı ödüllere yer verilmiştir. Bu makaleyi yazarken Kazak ve Türk dillerinde kitap, gazete ve makaleler olmak üzere çeşitli kaynaklar kullanılmıştır ve toplanan veriler bir araya getirilmiştir.
Referanslar
Dúisenov, Myrzabek, , Sezim shynaıylyǵy, Almatı: Qazaq Ádebıeti Yay. 1971.
Nurşayıhov, Azilhan, Áskerı Kúndelik, Almatı: Óner Yay. 2010.
Nurşayıhov, Azilhan, Alystaǵy Aýdanda, Almatı: Qazaqtyń Memlekettik Kórkem Ádebıet Yay. 1956.
Nurşayıhov, Azilhan, Ómir Órnekteri, Almatı: Jazýshy Yay. 1987.
Nurşayıhov, Azilhan, Bozdaqtar, Almatı: Sanat Yay. 2005.
Nurşayıhov, Azilhan, Qalamger Jáne Onyń Dostary, Almatı: Ólke Yay. 2000.
Nurşayıhov, Azilhan, Máńgilik mahabbat jyry, Almatı: Ólke Yay. 2005.
Nurşayıhov, Azilhan, Tórt tomdyq shyǵarmalar jınaǵy, Аlmatı: Jazýshy Yay. 1992.
Esmyrzaeva A.O., Ázilhan Nurshaıyqov shyǵarmalaryndaǵy tálim-tárbıelik ıdeıalar, Taraz: Bilimsel ve pedagojik dergi. 2014.
Jaqyp, Bauyrjan, Qazaq pýblısıstıkasynyń qalyptasý, damý joldary, Almatı: Bilim Yay. 2004.
Jaqyp, Bauyrjan, Pýblısıstıkalyq Shyǵarmashylyq Negizderi, Almatı: Qazaq Ýnıversıteti Yay. 2007.
Toqtaǵazin, Muratbek, Derektilik pen Kórkemdik, Almatı: Arna Yay. 2012.
Toqtaǵulova A.N., Ázilhan Nurshaıyqov Shyǵarmalaryndaǵy Patrıottyq Tálim-Tárbıeniń Máni, Petropavlovsk: “Qazaqstan Respýblıkasynyń Konstıtýsıasy – Qazirgi Zamanǵy Quqyqtyq Fenomen” Üniversitelerarası Öğrenci Konferansı Bildirileri. 2015.
Taýkova, G., Amanova, S., Úsenova, G., Áziz júrek Áz aǵa, Astana. 2012.
Quantayulı, Nurjan, Áz-aǵa, Öskemen: Shyǵys Aqparat Yay. 2012.
Turysbek, Raqymjan, Ázilhan Nurshaıyqovtyń Shyǵarmashylyq Murasy, Almatı: Qazaq Ýnıversıteti Yay. 2005.
Turysbek, Raqymjan, Ult Muraty jáne Rýhanıat, Astana: Araı Yay. 2008.
Turysbek, Raqymjan, Tarıh. Tanym. Taǵylym., Astana: Astana Bilding Yay. 2008.
Qalqabaeva, Salima, Ázilhan Nurşayıhov Prozasyndaǵy adamgershilik izdenister. Monografıa, Almatı: Qazyǵurt Yay. 2004.
Qalqabaeva, Salima, Kórkem Shyǵarma Poetıkasy, Almatı: Kazak Üniversitesi Yay. 2019.
Qaısar, Álim, Mahabbat jyrshysy (Ázilhan Nurshaıyqovpen hattasýlar), Almatı: Foliant Yay. 2007.
Qaısar, Álim, Qudaı-aý, qaıda sol jyldar? Estelikter, esseler, Astana: Foliant Yay. 2012.
Qazbekov, Nurqasym. Oı tarazysy: Syn Maqalalar, Almatı: Jazýshy Yay. 1991.
Zúkenuly, Máýitqazy, Surapyl Soǵys Sarbazdary, Semey: Úsh Bıik Yay. 2011.