Yayın etiği
Hikmet bilimsel araştırma dergisinin yayın kurulu üyeleri mesleki faaliyetlerinde "Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi Öğretim Üyeleri ve çalışanlarının Kurumsal Etik Kuralları" ilke ve normlarına uyarlar. Bilimsel yayın, Kazakistan Cumhuriyeti Bilim ve Yüksek Öğretim Bakanlığının Eğitim ve Bilim Alanında Kalite Güvence Komitesi'nin “Bilimsel Faaliyet Sonuçlarının Yayınlanması İçin Önerilen Yayınların Listesi”ne uygun (http://adilet.zan.kz/) yayımlanacaktır. Ayrıca uluslararası uygulamanın özellikleri ve gereklilikleri dikkate alınarak Elsiever yayınevi tarafından geliştirilen Bilimsel Yayınlar için Etik Kurallar çerçevesinde ilgili gerekliliklere uymaktadır (https://www.elsevier.com/about/policies/publishing-ethics).
Yayın etiği, editörler, hakemler ve yazarlar için etik davranış normlarını, ilkelerini ve standartlarını, çıkar çatışmalarını, etik olmayan davranışları belirlemeye yönelik önlemleri, makalenin kaldırılması (geri çekilmesi), düzeltilmesi ve çürütülmesine ilişkin yönergeleri belirler.
Hikmet bilimsel araştırma dergisinin her yazarı, bilimsel editörü, hakemi, genel sekreteri, yayın kurulu üyeleri başta olmak üzere yayına katılan tüm katılımcılar, yayıncılık etiği ilke, norm ve standartlarına uymak zorundadır. Etik ilkelere bağlılık, bilimsel bir derginin kalitesinin sağlanması ve sürdürülmesinin yanı sıra, yayın sürecinde katılımcılar arasında güven ve saygı oluşturulması açısından da önemlidir.
Yayın Kurulu Üyelerinin Yayın Etiği İlkeleri
Derginin yayın kurulu üyeleri, “Hikmet” bilimsel araştırma dergisinin geliştirilmesi ve iyileştirilmesinden, derginin uluslararası veri tabanında tanıtılmasından, fikir özgürlüğü ilkelerine bağlılığından, derginin bilimsel ve mesleki ihtiyaçlarının karşılanmasından sorumludur. Derginin yazarları ve okuyucuları, dergi yazarı, hakemi ve yayıncısının ticari çıkarlarının yayın kararları üzerinde etkisine izin vermemelidir. Materyaller, bilimsel yayınların kalitesini artırmanın yanı sıra, yayın sürecinin tüm aşamalarında bilginin gizliliğini korumak için mümkün olan tüm önlemleri almalıdır.
Bütün yazarlar eşittir. Yazarlar tarafından dergiye gönderilen materyallerin yayınlanmasına ilişkin kararın alınmasından yayın kurulu üyeleri sorumludur. Yayın kurulu üyelerinden, yazarların ırk, cinsiyet, cinsel yönelim, dini inanç, etnik köken, milliyet, siyasi görüşleri veya ticari çıkarlarına bakılmaksızın yazıları entelektüel içerik açısından değerlendirmeleri beklenir.
Makale metninin yayınlanmasıyla ilgili kararın alınması. Yazı işleri bürosuna gönderilen yazılardan hangisinin yayınlanması gerektiği konusu derginin yayın kurulu tarafından format ve intihal şartlarına uygunluk kontrolü sonuçları ve bilimsel inceleme sonuçlarına göre kararlaştırılır. Yayın kurulu, bir makalenin yayımlanmasına karar verirken derginin politikası ve yayın etiğine göre hareket eder ve intihal, bilimsel etik ilke, standart ve normlarının ihlali, bilimsel etik kurallarına aykırılık ve telif hakkı ihlalı belirtileri taşıyan makalelerin yayınlanmasına izin vermez.
Yayın kurulu üyeleri, etik dışı davranış, intihal, yazarların kendilerine aşırı atıfta bulunması ve çıkar çatışması belirtileri gösteren makalelerin yayınlanmasından sorumludur. Makalenin yazımı sırasında yayın ilkeleri ve/veya bilimsel etik ilkelerinin ihlal edilmesi durumunda derginin bilimsel editörü, editör kararına dayanarak yayını reddetmelidir. Makaleler yazar(lar) veya dergi editörleri tarafından geri çekilebilir. Yayın Kurulu, COPE önerilerine dayalı olarak yayınlanan makaleleri ve/veya bilimsel etiğe aykırı olması durumunda yayınlanan makaleleri reddeder (kaldırır). Aşağıdaki durumlarda makale kaldırılacaktır/kaldırılacaktır (geri çekilecektir):
- Alınan bilgilerin güvenilmez olduğuna veya örneğin veri tahrifatı gibi yasa dışı eylemler sonucunda elde edildiğine dair açık bir kanıt varsa;
- Yazı "Hikmet" dergisinde yayımlanmadan önce başka bir yayında yayınlandığı tespit edildiğinde;
- Şekiller, grafikler, tablolar vb. dahil olmak üzere makaledeki intihallerin tespiti.
- Makalede diğer bilim insanlarını ve onların araştırmalarını olumsuz etkileyebilecek büyük hataların yer alması; örneğin yanlış hesaplama veya deneysel hata;
- Makaleye veya ayrı bölümlerine ilişkin üçüncü taraf telif hakkı iddialarının ortaya çıkması;
- Makalede yayın ilkelerine, standartlarına ve normlarına ve/veya bilimsel etik kurallarına aykırı bilgilerin bulunması.
Yukarıda belirtilen durumlarda derginin yazı işleri ofisi bir araştırma yapacak ve sonuçlarına göre makalenin iade edilmesi/yayından kaldırılması söz konusu olabilecektir. Bunun için makalenin yayından kaldırılmasına ilişkin bir tutanak düzenlenir, bilimsel editör tarafından onaylanır ve imzalanır. Makaleye uygunluğun sağlanması amacıyla tutanağın bir kopyası yazara gönderilir.
Bundan sonra makale derginin internet sitesinde gerekçeleriyle birlikte geri çekilmiş olarak işaretlenecektir. Yayın kurulu, makalenin geri çekilmesi (kaldırılması) ile ilgili bilgiyi derginin web sitesinin ana sayfasında yayınlar ve makaleyi geri çekme (kaldırılma) işleminden sonra derginin bir sonraki sayısına yerleştirir.
Hikmet dergisinin editörleri, yayınlanan sayılarda tespit edilen ihlallere ilişkin tüm makul talepleri sorumlu, objektif ve dikkatli bir şekilde değerlendirecektir.
Editörler, materyalin yayınlanmasından sonra buldukları herhangi bir hata veya düzensizliği yayın kuruluna mümkün olan en kısa sürede bildirmenin yazarların ve hakemlerin sorumluluğu ve yükümlülüğü olduğunu kabul ederler.
Gizlilik ilkesi. Makale inceleme aşamasında (yayınlanmadan önce), editörler ve yayın kurulu üyeleri, makale hakkındaki bilgileri yazarlar, belirlenen hakemler ve yayıncı dışında kimseye açıklamamalıdır. İncelenmek üzere alınan herhangi bir yazı, gizli materyal olarak ele alınacaktır. Yazılar Bilimsel Editörün izni olmadan üçüncü şahıslarla gösterilmemeli veya tartışılmamalıdır.
Yayın kurulu üyeleri, reddedilen yazıların, yazarların yazılı izni olmadan yayın kurulu üyeleri tarafından araştırmalarında kullanılmamasını sağlar.
Etik olmayan davranışlara ilişkin gerekenlerin gözden geçirilmesi. Yayın kurulu üyeleri, Hikmet dergisinde yayınlanan yazılara yönelik eleştirileri, yazının yazar(lar)ının kötü davranışına ve kabul zamanına bakılmaksızın dikkate almakla yükümlüdür. Yayın kurulu üyelerinin bu gerekliliklere ilişkin objektif ve yeterli önlemleri alması gerekmektedir. İddianın kanıtı doğrulanırsa, yayın kurulu üyeleri makaleyi yayınlamayı reddetme ve yazarla yazışmalarda daha fazla işbirliğini durdurma, uygun bir çürütme yayınlama ve bunun yanı sıra yazarın (yazarların) diğer etik olmayan davranışları önlemek için diğer önlemleri alma hakkına sahiptir.
Yayın kurulunun sorumlulukları ve görevleri
Hikmet bilimsel araştırma dergisinin bilimsel editörü, genel sekreteri ve yayın kurulu üyelerinin sorumluluk ve görevleri ilgili görev tanımlarında belirtilmektedir.
Telif hakkı yayın etiği ilkeleri
Tek seferlik yayın. Yazar(lar), gönderilen yazının değerlendirilmek üzere başka yayınlara gönderilmediğini editöre garanti eder. Bir makalenin aynı anda birden fazla dergiye/yayına gönderilmesine izin verilmez ve bu, yayının etiğinin, standartlarının ve normlarının ağır bir ihlalidir.
Metnin telif hakkı. Taslağın hazırlanmasına en büyük entelektüel katkıyı yapan kişi (ikinci ve üçüncü ortak yazarlarla birlikte) yazarlar listesinde ilk sırada yer alır. Her makale için, makalenin son halini hazırlamaktan, yayın kurulu ile iletişim kurmaktan, yazar listesine yeterli katkı sağlayan tüm araştırmacıların (birden fazla yazarlı ise) onaylanmasını sağlamaktan sorumlu bir mektup yazarı atanmalıdır. dahil olan ve yayın için onay alması gereken tüm editoryal gönderimler, yazının son hali yazarlardan. Yazıda/makalede adı geçen tüm yazarlar, çalışmanın içeriğinden sorumludur.
İntihal prensibi. Yazar(lar), yazıda sunulan araştırma sonuçlarının orijinal çalışmayı temsil ettiğini ve yazının intihal kontrol sistemi tarafından incelenmesi sırasında tespit edilebilecek herhangi bir hata veya intihal olmadığını garanti eder.
Yazarlar, etik dışı davranış, intihal, kendinden alıntı, yanlış beyan, yanlış beyan, veri manipülasyonu, sahte yazarlık, çoğaltma, çıkar çatışması ve aldatma belirtileri gösteren makalelerin yayınlanmasından sorumludur.
Kaynakların doğruluğu ilkesi. Yazar(lar), araştırma sırasında kendisinin (kendisinin) kullandığı bilimsel ve diğer kaynakları doğru bir şekilde belirtmeyi taahhüt eder. Başka birinin çalışmasının herhangi bir bölümünü kullanırken ve/veya başka yazar(lar)dan istek alındığında, yazı orijinal kaynağın yazar(lar)ını belirten bibliyografik referanslar içermelidir. Makale hazırlığında şüpheli kaynaklardan alınan bilgiler kullanılmamalıdır.
Hakemlerin, bilimsel editörün, derginin yayın kurulu üyelerinin (araştırmacılar) araştırma sonuçlarının gerçekliği ve güvenilirliği konusunda şüpheleri varsa, yazar(lar) yazıda sunulan sonuçları veya gerçekleri doğrulayan ek materyaller sağlamalıdır.
Yayınlama sürecindeki hataların düzeltilmesi. Yayın sürecinin herhangi bir aşamasında çalışmadaki hata ve yanlışlıklar tespit edilirse, yazarlar bu durumu derhal bilimsel editöre bildirmekle ve derginin web sitesinde uygun düzeltme veya düzeltme konusunda yardım sağlamakla yükümlüdürler. Düzeltilemeyecek kadar büyük hatalar bulunması durumunda yazar(lar) makaleyi/makaleyi geri çekmelidir.
Yayın etiği ilkesi. Yazarların, araştırma hakkındaki değerlendirmeler ve yorumlar ile hakem değerlendirmeleri ve editörlerle yayın etkileşimleri konusunda etik standartlara uymaları gerekmektedir. Yazarların etik ilkelere uymaması, yayın etiğinin ağır ihlali olarak kabul edilir ve makalenin hakem değerlendirmesinden ve/veya yayından hariç tutulmasına neden olur.
